Böbrek nakli, hasarlı durumda olan ya da çalışamaz durumda olan böbreğin, uygun donörün böbreği ile değiştirilme işlemidir. Böbrek nakli bir organ nakil çeşididir. Böbreği yeterli seviyede kan süzemeyen insanlara, diyaliz tedavisi uygulanır. Böbrek görevini daha fazla kaybederse, uygun böbrek verici bulunması ile nakil işlemi gerçekleşir.
Böbrek, vücudumuzdaki en hayati organlardan biridir. Kanda oluşan atıkların kandan uzaklaştırılmasında, kanın temizlenmesi ve atıkların idrar şeklinde dışarıya atılması ile görevlidir. Bu süzme görevi yapılmazsa canlı yaşayamaz.
Böbrek nakli için ihtiyaç duyan hastalarda, böbrek yetmezliği sorunu görülür. Böbrek görevini yerine getiremez. Böbrek yetmezliği olan hastalara iki şekilde tedavi uygulanır; Böbrek nakli ve diyaliz.
Diyaliz, böbrek görevini yerine getiren yapay bir kan süzme aracıdır. Bu tedavi şeklini kullanan hastalar, hafta da en az üç gün diyaliz makinesine bağlanmak zorunda kalırlar. Bu şartlar içinde bile, yoğun bir diyaliz çalışması olsa dahi, bir diyaliz makinesi böbreğin süzme kapasitesinden 10 kat daha düşük seviyede kan süzer. Dolayısıyla böbrek yetmezliği olan kişilerde kesin ve en etkili çözüm şekli, uygun verici bulunması durumunda böbrek nakli olur. Nakil için öncelikli olarak hastanın, 1.dereceden yakınlarından uygun olan böbrekler aranır. Doku uyuşmazlığı nedeni ile bulunamaz ise, daha sonra hastanın 2. ve 3. derece yakınlarından ya da onların çocuklarından böbrek nakli yapılabilir.
Son istatistiklere göre, ülkemizde 60 bin dolayında böbrek yetmezliği olan hasta, böbrek nakli için sıra beklemektedir. Bu hastalar bekledikleri zaman süresince diyaliz tedavisi alırlar.
Böbrek nakli için, sadece canlı insanlar değil, kadavralardan da faydalanılır. Ülkemizde yapılan böbrek nakillerinde vericilerin %3’ü kadavralardan oluşur. Nakil sonrasında, hasta yaşam kalitesi artarak normal yaşama devam edilir ve nakilden sonraki zamanda da ilaç tedavisi devam eder. Nakil ameliyatları yaklaşık olarak 3 ya da 4 saat gibi bir zaman almaktadır.
Böbrek nakillerinde büyük bir oranda başarı elde edilmiştir. Nakil sırasında ölüm riski en son yapılan araştırmalara göre ise 3000’de 1 gibi çok düşük bir rakam olmuştur. Nakil yapılan böbrek bir haftada fonksiyonel olarak çalışmaya başlamaktadır.